Raport z monitoringu dostępu do informacji publicznej w gminach województwa śląskiego przeprowadzonego w okresie wrzesień – listopad 2008 przez Stowarzyszenie Wzajemnej Pomocy BONA FIDES. Projekt finansowany był ze środków Fundacji im. Stefana Batorego.

Pierwsze miejsce w całym rankingu zajęły Goleszów i Olsztyn (po 33 pkt), gmina Bestwina z 30 punktami  zajęła 14 miejsce, najwyższe spośród gmin powiatu bielskiego.
Ostatnie miejsce w całym zestawieniu przypadło Pszczynie, która nie odpowiedziała na ani jedno zadane pytanie i uzyskała ostatecznie 5 pkt, Bielsko – Biała miejsce - 99, a Katowice zajęły 147 miejsce.
Czytaj więcej w rozwinięciu:
Monitoring dostępu do informacji publicznej przeprowadzony został we wszystkich 167 gminach województwa śląskiego.
W czasie badania sprawdzane były akty prawa lokalnego regulujące udostępnianie informacji publicznej, a także trzy sposoby udostępniania przez jednostki informacji publicznych: na pisemny wniosek, telefonicznie oraz za pomocą poczty elektronicznej.
Przy opracowywaniu wyników badania brane było pod uwagę przede wszystkim to, czy urzędy udostępniały żądane informacje. Poza tym sprawdzano jeszcze czas odpowiedzi na zadane pytania (przy wniosku pisemnym i elektronicznym),fakt zadawania bądź niezadawania pytań o interes prawny lub faktyczny (przy wniosku elektronicznym i przez telefon), a także ilość urzędników, z którymi byli łączeni wolontariusze podczas rozmów telefonicznych.
W przypadku aktów prawa lokalnego brane były pod uwagę statuty oraz zarządzenia wójtów, burmistrzów i prezydentów regulujące dostęp do informacji publicznych, a także znajdujące się w Biuletynach Informacji Publicznej formularze wniosków o udostępnienie informacji.
Po zsumowaniu wyników, uzyskanych we wszystkich czterech wyżej wymienionych kategoriach, stworzony został indeks przejrzystości gmin woj. śląskiego, dzięki któremu każdy mieszkaniec będzie mógł dowiedzieć się, jak prezentuje sie jego urząd gminy na tle pozostałych urzędów województwa.
W całym badaniu można było zdobyć łącznie 35 pkt. Średnia dla wszystkich 167 gmin wyniosła 22,24 pkt (63% wszystkich możliwych do uzyskania punktów).
Najlepszy wynik uzyskały miasta na prawach powiatu (średnia 24 pkt – 68%) ale, co jest sporym zaskoczeniem, niewiele gorzej wypadły gminy wiejskie (średnia 22,66 pkt – 64%). Najsłabiej w całym badaniu wypadły gminy miejskie i miejsko-wiejskie, które zdobyły średnio 20,84 pkt (59%).
Spośród 167 badanych urzędów jedynie 24 (14%) udzieliło odpowiedzi na wszystkie pytania zadane za pomocą pisemnego wniosku i poczty elektronicznej (w ustawowym terminie 14 dni) oraz telefonicznie. Dla porównania 43 jednostki (26%) nie udzieliły żadnej informacji na wniosek pisemny, 67 (40%) nie odpowiedziało na pytanie wysłane za pomocą poczty elektronicznej, a 23 (14%) nie udzieliły informacji przez telefon.
Pierwsze miejsce w całym rankingu zajęły Goleszów i Olsztyn (po 33 pkt), gmina Bestwina z 30 punktami  zajęła 14 miejsce, najwyższe spośród gmin powiatu bielskiego.
Ostatnie miejsce w całym zestawieniu przypadło Pszczynie, która nie odpowiedziała na ani jedno zadane pytanie i uzyskała ostatecznie 5 pkt, Bielsko – Biała miejsce - 99, a Katowice zajęły 147 miejsce.