Ochotnicza Straż Pożarna w Janowicach
Adres do korespondencji:
Ochotnicza Straż Pożarna w Janowicach, ul. Janowicka 137, 43-512 Bestwina
Dane o założeniu straży
Straż w Janowicach założona została w 1908 roku przy miejscowym Kółku Rolniczym. Jej założycielem był Michał Papla mieszkaniec Janowic, z zawodu rolnik.
Źródłem potwierdzającym podaną datę założenia straży jest książka pamiątkowa założona w 1908 roku
Komenda do 1918 roku wydawana była prawdopodobnie w języku polskim.
Charakterystyka działalności straży w okresie zaboru
Straż w Janowicach od chwili założenia posiadała czterokołową sikawkę ręczną o zaprzęgu konnym, zakupioną przez Zwierzchność Gminną, dzięki zaangażowaniu druhów w 1910 roku wybudowana została strażnica do przechowywania sikawki i innych przyborów pożarniczych. Straż prowadziła systematycznie szkolenia członków oraz brała udział w pożarach wybuchających co pewien czas na terenie Janowic lub wsi sąsiednich. W czasie I wojny światowej działalność straży zamarła zupełnie i ten stan trwał do końca 1920 roku.
Charakterystyka działalności straży w okresie międzywojennym
W 1921 roku na polecenie Starostwa Powiatowego w Białej reaktywowano straż pożarną w Janowicach. W akcjach znów używano dawnej sikawki ręcznej o zaprzęgu konnym. W 1928 roku zakupiono sukna na mundury. Od tego czasu strażacy byli już umundurowani. Czyniono starania o wybudowanie nowej strażnicy, które uwieńczone zostały sukcesem, w dniu 30 września1931 roku odbyło się uroczyste poświęcenie nowej remizy strażackiej przez proboszcza z Bestwiny księdza Józefa Rączkę. Kolejnym ważnym wydarzeniem było ufundowanie sztandaru, którego poświęcenie odbyło się 21 czerwca1936 roku. Z myślą o poprawie skuteczności akcji gaśniczych w 1937 roku straż nabyła sikawkę motorową. Uroczyste poświęcenie tej sikawki odbyło się w dniu 21 września1937 roku. Troszczono się aby strażacy byli dobrze wyszkoleni i ich skuteczność działania w akcjach była wysoka.
Los straży w okresie okupacji hitlerowskiej
Okupant utrzymał istnienie straży w czasie okupacji. Zmieniło się tylko kierownictwo. Zarząd straży przestał istnieć. Władzę w straży sprawował niemiecki komendant. Sprzęt strażacki został mocno zdewastowany.
W czasie okupacji dh Franciszek Papla stracił rękę, natomiast dh Józef Chromik był krótko w niewoli niemieckiej jako jeniec. W czasie wojny żadnych strat osobowych straż nie poniosła.
Charakterystyka działalności straży po drugiej wojnie światowej
Po wojnie straż w Janowicach wznowiła działalność. Pierwszą najpilniejszą czynnością było wyremontowanie motopompy. Już w 1945 roku ufundowano sztandar. Jego poświęcenie odbyło się w dniu 20 sierpnia 1945 roku. Położono nacisk na lepsze wyposażenie straży. W niedługim czasie zakupiono z demobilu wojskowy samochód marki Schevrolet, który przerobiono na samochód pożarniczy. W 1960 roku straż otrzymała na wyposażenie drabinę Szczerbowskiego. W 1966 roku straż nabyła samochód pożarniczy marki „Dodge". Jego uroczyste przekazanie do użytku odbyło się w dniu 18 września 1966 roku. W późniejszych latach samochody te zostały wymienione na nowsze i bardziej przydatne w akcjach gaśniczych. W 1968 roku straż nabyła stary, ale jeszcze sprawny samochód pożarniczy marki Studebacker. Uroczyste poświęcenie samochodu połączone z przekazaniem na podział bojowy odbyło się w dniu 8 września 1968 roku. W 1996 roku straż nabyła dwa używane samochody pożarnicze, a to: Star 244 GBA 2,5/16 (rok prod. 1986) oraz lekki samochód pożarniczy marki mercedes Benz GLM8 (rok prod. 1968). Uroczyste poświęcenie samochodów i przekazanie na podział bojowy jednostki odbyło się w dniu 2 czerwca 1996 roku.
W dążeniu do poprawy warunków działania w latach siedemdziesiątych straż wybudowała strażnicę, która oddana została do użytku w dniu 25 maja 1977 roku.
Przy OSP działa sekcja Judo złożona z członków młodzieżowej drużyny pożarniczej oraz sekcja piłki nożnej młodzieżowej drużyny pożarniczej. Drugą sekcję piłki nożnej tworzą druhowie starsi.
W czerwcu 1997 roku jednostka OSP Janowice została włączona do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego.
Prezesi i naczelnicy OSP w Janowicach
Kolejnymi prezesami w okresie istnienia jednostki byli:
Imię i nazwisko | wykształcenie | zawód | okres |
Józef Kraus | średnie | rolnik | 1908-1923 |
Michał Papla | brak danych | brak danych | 1924-1939 |
niemiecki komendant |
|
| 1940-1944 |
Franciszek Gajda | zawodowe | architekt | 1945-1951 |
Józef Chromik | średnie | handlowiec | 1952-1955 |
Józef Raszka | zawodowe | malarz | 1956-1965 |
Stanisław Zieleźnik | zawodowe | stolarz | 1965-1967 |
Władysław Chromik | zawodowe | ślusarz | 1968-1971 |
Antoni Olek | zawodowe | ślusarz | 1972-1973 |
Tadeusz Czana | wyższe | ekonomista | 1974-1982 |
Eugeniusz Ochman | zawodowe | ślusarz | 1983-1987 |
Jan Olejak | średnie | technik | 1988-1989 |
Eugeniusz Ochman | zawodowe | ślusarz | 1990-2000 |
Franciszek Olek | średnie | elektryk | 2001-2005 |
Jerzy Kudła | średnie | ekonomista | 2006-nadal |
Kolejnymi naczelnikami OSP w Janowicach byli:
Imię i nazwisko | wykształcenie | zawód | okres |
Michał Papla | podstawowe | rolnik | 1908-1920 |
Józef Pasierbek | podstawowe | rolnik | 1921 |
Antoni Piątek | podstawowe | rolnik | 1022-1923 |
Franciszek Pasierbek | podstawowe | rolnik | 1924-1938 |
Wilhelm Herda | podstawowe | elektryk | 1939-1844 |
Franciszek Pasierbek | podstawowe | rolnik | 1945-1850 |
Józef Raszka | zawodowe | malarz | 1951-1955 |
Jan Kudła | średnie | technik włókiennik | 1956-1965 |
Eugeniusz Ochman | zawodowe | ślusarz | 1966-1982 |
Franciszek Olek | średnie | technik elektryk | 1983-1987 |
Bronisław Jonkisz | średnie | technik mechanik | 1988-1989 |
Herbert Szeliga | średnie | technik mechanik | 1990-1995 |
Franciszek Olek | średnie | technik elektryk | 1996-2000 |
Zdzisław Kubik | średnie | technik mechanik | 2001-nadal |
Baza lokalowa
Straż jest właścicielem parceli o powierzchni 0,7466 ha oraz strażnicy wybudowanej w 1977 roku. Własność ma zapisaną w księdze wieczystej nr 71 60 CZ, złożonej w dniu 31 grudnia 2001 roku w Sądzie Rejonowym w Pszczynie, wydział Zamiejscowy Ksiąg Wieczystych w Czechowicach--Dziedzicach.
W budynku strażnicy są dwa boksy garażowe na samochody pożarnicze. Na piętrze strażnicy jest duża sala o powierzchni 292 m2. Ponadto Zarząd ma do swojej dyspozycje oddzielne pomieszczeni o wymiarach 25 m2. Do sali zabaw przylega kuchnia, która jest bardzo dobrze wyposażona, z możliwością zorganizowania przyjęcia dla 120 osób.
Straż posiada stałe połączenie telefoniczne pod numerem (O-32) 215-74-83. Ponieważ w strażnicy nikt nie mieszka w razie alarmu można telefonować do druha Zdzisława Kubika na numer (032)-215-74-61. Dh Zdzisław Kubik mieszka 50 metrów od strażnicy i prowadzi warsztat samochodowy, więc klucze do strażnicy są dostępne o każdej porze dnia. Strażnica podłączona jest do systemu zdalnego alarmowania DST. Alarmowanie straży odbywa się ze stanowiska kierowania Państwowej Straży Pożarnej w Bielsku-Białej.
Do strażnicy podłączona jest woda bieżąca oraz gaz ziemny. W strażnicy jest instalacja centralnego ogrzewania. Do ogrzewania strażnicy porą zimową służy piec gazowy.
Usprzętowienie straży
Na wyposażeniu straży są dwa samochody pożarnicze, a to beczkowóz „Star 244" GBA-2,5/8 - rok produkcji 1986 oraz lekki samochód marki Mercedes GLM-8 - rok produkcji 1968. Z innego ważniejszego sprzętu będącego na wyposażeniu straży wymienić należy agregat prądotwórczy, 4 aparaty powietrzne, piłę mechaniczną oraz 3 radiotelefony. Ponadto straż dysponuje dwoma motopompami typ M-800- rok prod. 1978 i 1987, pompą pływającą marki Niagara - rok produkcji 1999 oraz oddymiaczem.
Informacje o sztandarze
Sztandar ufundowany w 1936 roku przetrwał wojnę przechowany remizie strażackiej, jednak w styczniu 1945 roku został skradziony ze skrytki w remizie przez nieznanego sprawcę. W gablotach przechowywane są dwa sztandary ufundowane po wojnie, a to z 1945 roku oraz z 1986 roku
Pamiątki i eksponaty o znaczeniu historycznym
Straż nie posiada zorganizowanego kącika historycznego, ani też nie posiada eksponatów o znaczeniu historycznym. Posiada jedynie księgę pamiątkową z 1908 roku zawierającą podstawowe dane o straży.
Straż w statystyce
Średni stan liczebny członków w latach 2001-2004
40 członków czynnych
67 członków popierających
8 członków honorowych
22 członków młodzieżowych drużyn pożarniczych, w tym: 16 chłopców i 6 dziewcząt
Charakterystyka wyszkolenia pożarniczego
Liczba przeszkolonych w zakresie:
wyszkolenia podstawowego – 39 członków
dowódców sekcji – 12 członków
naczelników - 5 członków
kierowców z uprawnieniami -5członków
obsługi aparatów powietrznych -4 członków
z zakresu udzielania pierwszej pomocy med.-7 członków
Ważniejsze wyróżnienia
Ochotnicza Straż Pożarna w Janowicach w 1998 roku odznaczona została Złotym Medalem „Za zasługi dla pożarnictwa".
Złoty Znak Związku został nadany następującym druhom:
Jan Kudła
Eugeniusz Ochman
Franciszek Olek
Uchwałami Walnych Zebrań jednostki godnością Członka Honorowego Związku OSP w Janowicach wyróżnieni zostali druhowie:
Alojzy Grzybowski
Stanisław Chmielniak
Franciszek Pokładnik
Adam Gajda
Ludwik Niemczyk
Eugeniusz Ochman
Alojzy Pokładnik
Jan Kudła
Dokumentowanie działalności OSP
Brak opracowań dotyczących działalności straży wydanych drukiem. Kroniki także straż nie prowadzi.
Opracowano na podstawie materiałów zebranych przez sekretarza OBP dh Zygmunta Łukosia